Een aankoop ongedaan maken door dwaling?

Heb je iets gekocht wat je niet wilde omdat de verkoper onjuiste informatie erover gaf? De wet heeft hier een term voor: dwaling.  Bij dwaling is het mogelijk om een overeenkomst te vernietigen. In deze blog ga ik vertellen wat dwaling is, wanneer er sprake van dwaling is en wat de gevolgen kunnen zijn.

Dwaling is een situatie waarbij een overeenkomst wordt gesloten zonder de juiste voorstelling van zaken, terwijl als er sprake was van een juiste voorstelling van zaken, je de overeenkomst niet had gesloten.

Een koopovereenkomst komt tot stand wanneer het aanbod van de verkoper wordt aanvaard door de koper. Niet alleen dient de koper het aanbod te aanvaarden, ook moet de koper ook de ‘wil’ hebben om het aanbod te aanvaarden. Als de koper de overeenkomst sluit door een onjuiste voorstelling van zaken, is er vaak sprake van een wilsgebrek. Dwaling is een voorbeeld van een wilsgebrek.  Bij een wilsgebrek kan een overeenkomst worden vernietigd.

• De verkoper heeft onjuiste mededelingen gedaan. Zonder die mededelingen zou de koper de koop niet hebben gedaan.
• De verkoper heeft juist informatie achtergehouden. De koper zou de overeenkomst niet hebben gesloten als de informatie niet werd achtergehouden.
• Beide partijen hebben een onjuiste voorstelling van zaken. Dit komt minder vaak voor, maar hierbij geldt: als de verkoper heeft moeten begrijpen dat de koper van de overeenkomst af zou zien als er wel de juiste voorstelling van zaken was, zou de koper zich kunnen beroepen op dwaling.

Voorbeeld

Je gaat een tweedehandsauto kopen. De verkoper vertelt dat de auto goed is onderhouden en de onderdelen die aan vervanging toe waren recentelijk zijn vervangen. Je besluit hierdoor om de auto te kopen. Al snel merk je dat er rode lampjes gaan branden. Na onderzoek blijkt dat diverse auto-onderdelen versleten zijn en allang vervangen moesten worden.

Als je dit eerder had geweten, had je auto niet gekocht. Ook heeft de verkoper in dit geval moeten weten/begrijpen dat de aankoop niet was gedaan als  jij eerder van dit probleem afwist. In dit geval zou je een beroep kunnen doen op dwaling.

Indien er sprake is van dwaling, kan de koopovereenkomst worden vernietigd. Er wordt dan gedaan alsof de koopovereenkomst nooit heeft bestaan. De verkoper geeft het geld terug aan de koper en de koper geeft het goed terug aan de verkoper.

Net als de verkoper een mededelingsplicht heeft, heeft de koper ook een plicht om onderzoek te verrichten: de onderzoeksplicht. Vaak weegt de mededelingsplicht zwaarder dan de onderzoeksplicht, maar dat betekent niet dat je als koper blind op de mededelingen van de verkoper kunt vertrouwen. In welke mate je onderzoek dient te doen, ligt aan de omstandigheden van het geval. Ben je tekortgeschoten in je onderzoeksplicht, kan het zijn dat je beroep op dwaling niet slaagt.

Dwaling is dus een situatie waarbij er een overeenkomst is gesloten door een onjuiste voorstelling van zaken. Bij een juiste voorstelling van zaken was de overeenkomst niet gesloten. Dwaling bij een koopovereenkomst ontstaat doordat de verkoper verkeerde informatie gaf of doordat de verkoper juist informatie heeft achtergehouden. Ook kan het zijn dat beiden partijen hebben gedwaald.  Dwaling kan leiden tot vernietiging van de overeenkomst. Houd er wel rekening mee dat je als koper een onderzoeksplicht hebt.

Heeft u naar aanleiding van deze blog nog vragen of heeft u andere juridische vragen, kom dan gerust langs op een van onze inloopspreekuren. Het is ook mogelijk om een afspraak te maken via de website. De actuele openingstijden vindt u op onze website.

Deze blog is geschreven door Yin Yin Lin. Yin is bachelorstudent aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.