Artikel 185 van de Wegenverkeerswet (WVW) biedt bescherming aan de zogenaamde ‘zwakke verkeersdeelnemers’, zoals fietsers, wanneer zij betrokken raken bij een aanrijding met ‘sterke deelnemers’, zoals bestuurders van gemotoriseerde voertuigen. In principe is een automobilist altijd volledig aansprakelijk bij een botsing met een fietser of voetganger, tenzij de bestuurder zich kan beroepen op overmacht of wanneer er sprake is van eigen schuld van het slachtoffer. In dat geval kan de aansprakelijkheid worden verminderd tot maximaal 50%.
Overmacht wordt echter zelden aangenomen, zelfs als de fietser of voetganger roekeloos heeft gehandeld, bewust of onbewust. Bij eigen schuld wordt aangenomen dat het slachtoffer gedeeltelijk verantwoordelijk is voor het ontstaan van de schade, wat kan leiden tot een verlaging van de schadevergoeding. Dit geldt bijvoorbeeld in het geval van duidelijke verkeersovertredingen die hebben bijgedragen aan het ongeval. In het volgende voorbeeld moest de rechtbank hierover oordelen.
De casus
Een fietser reed op het fietspad, maar tegen de rijrichting in. Een automobilist kwam uit de tegengestelde richting, wilde rechts afslaan en kruiste daarbij het pad van de fietser. De automobilist merkte de fietser niet op, met een botsing als gevolg. De fietser raakte ernstig gewond.
De verzekeraar van de automobilist stelde dat de fietser deels schuld had en wilde daarom niet meer dan 50% van de schade vergoeden. De fietser eiste echter volledige vergoeding van de schade, waardoor de zaak voor de rechter kwam.
Het oordeel
De rechtbank oordeelde dat er geen sprake was van overmacht, vooral omdat de automobilist geen voorrang verleende aan het verkeer op het fietspad. Een automobilist moet altijd rekening houden met mogelijke fouten van andere weggebruikers. De fietser had daarom recht op ten minste 50% schadevergoeding.
Daarna beoordeelde de rechtbank of de fietser op grond van eigen schuld recht had op minder dan 50% schadevergoeding. De rechtbank concludeerde dat de fietser voor 25% had bijgedragen aan het ongeval door tegen de rijrichting in te rijden. Daarom werd besloten dat de fietser recht had op 75% van de schadevergoeding in plaats van 100%.
Heeft u naar aanleiding van deze blog nog vragen of heeft u andere juridische vragen, kom dan gerust langs op een van onze inloopspreekuren. Het is ook mogelijk om een afspraak te maken via de website. De actuele openingstijden vindt u op onze website.
Deze blog is geschreven door Zina Koog. Zina is bachelorstudent Rechtsgeleerdheid aan Tilburg University.